Kategoria: Blog Instytutu Psychologii Stosowanej

  Psychoanaliza, zapoczątkowana przez Zygmunta Freuda na przełomie XIX i XX wieku, była od początku projektem głęboko europejskim — zakorzenionym w doświadczeniu kulturowym Wiednia, w realiach mieszczaństwa i racjonalizmu epoki. Zakładała, że struktura nieświadomości, konflikty popędów, kompleks Edypa czy mechanizmy obronne mają charakter uniwersalny. Przez dekady psychoanaliza rozwijała się w tym duchu — jako narzędzie obiektywnej diagnozy psychiki ludzkiej, niezależnie od kontekstu historycznego, narodowego czy etnicznego. Jednak wraz z globalizacją, migracjami i odrodzeniem badań postkolonialnych, coraz wyraźniej zaczęto zauważać, że uniwersalność psychoanalizy ma swoje granice. Wielu terapeutów w Europie Środkowej i Zachodniej zauważa, że metody i pojęcia rozwinięte w środowiskach anglosaskich lub francuskich nie zawsze odpowiadają doświadczeniu pacjentów z Polski, Rumunii, Węgier czy Katalonii. W tym kontekście coraz częściej sięga się do refleksji Frantza Fanona — psychiatry, filozofa i psychoanalityka,…

Pomijane aspekty psychoanalizy w praktyce europejskiej Psychoanaliza, wyrosła głównie w kontekście europejskim, bywa krytykowana za ograniczenia wynikające z eurocentrycznego punktu widzenia, które prowadzą do pomijania istotnych aspektów doświadczeń jednostek pochodzących z kultur postkolonialnych czy mniejszości etnicznych. W praktyce psychoterapeutycznej w Europie często pomija się wpływ historii kolonializmu, rasizmu oraz wielowymiarowych konfliktów tożsamości, które mają fundamentalne znaczenie dla zrozumienia psychiki pacjentów spoza kręgu kultury zachodniej. Sigmund Freud i jego następcy opracowali modele psychiki i techniki pschoterapeutyczne w ramach określonych warunków kulturowych i historycznych — głównie w Europie początku XX wieku. Jak zauważa Derek Hook: „Psychoanaliza klasyczna jest ugruntowana w założeniach eurocentrycznych, które często ignorują lub marginalizują doświadczenia osób spoza zachodniej tradycji” (Hook, 2012, s. 45). W efekcie, standardowe metody psychoterapii — takie jak wolne skojarzenia czy interpretacja snów — bywają nieadekwatne…

Czy nowe podejścia w psychoterapii na przykładzie psychoanalizy powinny być dostosowane do potrzeb klientów z Europy Środkowej i Wschodniej w świetle refleksji Frantza Fanona   Psychoanaliza, mimo swojego europejskiego rodowodu, często funkcjonuje w praktyce psychoterapeutycznej według standardów i założeń, które nie zawsze odpowiadają specyfice regionów takich jak Europa Środkowa i Wschodnia. W wielu przypadkach modele psychoterapeutyczne zostały opracowane z perspektywy zachodnioeuropejskiej lub amerykańskiej, co rodzi problem niedostosowania do lokalnych realiów historycznych, kulturowych i społecznych. W tym kontekście wnioski Frantza Fanona, klasyka psychoanalizy postkolonialnej, są niezwykle cenne. Fanon podkreślał konieczność uwzględnienia kontekstu kulturowego, odmiennych doświadczeń historycznych oraz specyficznego postrzegania rzeczywistości i siebie, co ma kluczowe znaczenie dla efektywności psychoterapii. Fanon zauważył, że jednostka jest zawsze osadzona w określonym kontekście społecznym i historycznym, który kształtuje jej psychikę. W The Wretched of the…

Warsztaty Treningu Interpersonalnego dla Młodych Dorosłych (18-24 lata) Odkryj Swoją Siłę w Relacjach – Zacznij Budować Głębokie Połączenia już Dziś! Dorosłość – Nowy Świat Wyzwań i Szans Wchodzenie w dorosłość to jak podróż w nieznane. Nagle musisz podejmować decyzje, które kształtują Twoją przyszłość: studia, praca, nowe relacje. Ale co, jeśli brakuje Ci narzędzi, zdolności psychicznych, by poradzić sobie z presją, samotnością czy konfliktami? Świat online zastępuje rozmowy twarzą w twarz, a oczekiwania społeczne rosną.   Warsztaty Treningu Interpersonalnego to Twój most do pewności siebie, autentycznych więzi i życia bez lęku przed oceną. Poznaj, jak możesz przekształcić wyzwania w sukcesy! Z Jakimi Problemami Mierzą Się Młodzi Dorośli? Czuję się niewidzialny/a” – Samotność w Tłumie Mimo setek znajomych online, 68% młodych osób przyznaje, że czuje się osamotnionych (badanie APA, 2022). Dlaczego? Digital…

Toksyczne relacje to temat, który dotyka wielu osób, niezależnie od płci, wieku czy statusu społecznego. Mogą one prowadzić do poważnych konsekwencji dla zdrowia psychicznego, takich jak obniżone poczucie własnej wartości, stany lękowe, a nawet depresja. W tym artykule przyjrzymy się, jak rozpoznać toksyczne relacje z perspektywy kobiet i mężczyzn, jakie są oznaki toksyczności u obu płci, typy toksycznych relacji oraz w jaki sposób można sobie pomóc. Omówimy również, kiedy warto zwrócić się o pomoc do psychoterapeuty, kiedy można naprawić relację, a kiedy lepiej ją zakończyć. Toksyczne relacje to związki, w których jedna lub obie strony doświadczają negatywnych emocji, takich jak strach, smutek, frustracja czy poczucie winy. Charakteryzują się one brakiem równowagi, manipulacją, kontrolą, a często również przemocą emocjonalną, psychiczną lub fizyczną. W takich relacjach jedna osoba często dominuje, podczas gdy…

W dzisiejszym szybkim i pełnym stresu świecie mindfulness stało się jednym z najważniejszych narzędzi w psychoterapii i rozwoju osobistym. Ta praktyka, wywodząca się z tradycji Wschodu, zyskała ogromną popularność na Zachodzie, a jej korzyści są potwierdzane przez liczne badania naukowe. W tym artykule przyjrzymy się, skąd się wzięło mindfulness, kto był jego prekursorem, jakie techniki i systemy psychoterapii bazują na uważności, oraz jak można ją praktykować na co dzień. Mindfulness, czyli uważność, ma swoje korzenie w starożytnych systemach filozoficznych i religijnych Wschodu, szczególnie w buddyzmie. Praktyka ta była integralną częścią medytacji buddyjskiej, której celem było osiągnięcie wewnętrznego spokoju i zrozumienia natury umysłu. Buddyści od tysięcy lat praktykowali uważność, aby rozwijać świadomość chwili obecnej i uwalniać się od cierpienia. Na Zachodzie mindfulness zostało spopularyzowane w latach 70. XX wieku, głównie za…

Walentynki, obchodzone 14 lutego, to jedno z najbardziej rozpoznawalnych świąt na świecie, kojarzone z miłością, romantyzmem i bliskością. Dla psychologów i psychoterapeutów zrozumienie znaczenia tego święta oraz jego wpływu na relacje romantyczne, partnerskie, miłosne i seksualne może być kluczowe w pracy z parami. W tym artykule przyjrzymy się historii Walentynek, ich współczesnym obchodom, a także psychologicznym aspektom, które mogą wzmacniać związki. Dodatkowo, omówimy, jak można wykorzystać Walentynki jako rytuał wzmacniający związek oraz jakie inne święta miłości istnieją na świecie. Walentynki mają swoje korzenie w starożytnym Rzymie, gdzie obchodzono Luperkalia – święto płodności i oczyszczenia, przypadające na połowę lutego. Luperkalia były związane z kultem Faunusa, boga płodności, oraz Romulusa i Remusa, założycieli Rzymu. Podczas tego święta kapłani, zwani Luperkami, składali ofiary z kóz i psów, a następnie biegali nago po ulicach…

Depresja jest chorobą. Tak jak chorobami są: nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, grypa, czy zapalenie stawów. Depresja dotyczy naszego umysłu i naszych emocji. Zdarza się często, że cierpi nasze ciało. Nad depresją nie da się zapanować, tak jak nie da się zapanować nad gorączką, bólem mięśni w grypie, wzrostem stężenia cukru we krwi w cukrzycy czy bólem stawów w zapaleniu. Depresja wymaga specjalistycznego leczenia, zrozumienia i wsparcia – zarówno ze strony terapeuty, jak i najbliższego otoczenia. Depresja to jedno z najczęściej występujących zaburzeń psychicznych, które dotyka miliony ludzi na całym świecie. Choć często mówi się o niej w kontekście „smutku” czy „chandry”, depresja jest poważnym schorzeniem, które wpływa na funkcjonowanie emocjonalne, poznawcze i fizyczne. Jako psychoterapeuci, mamy do czynienia z pacjentami, którzy zmagają się z tym stanem na co dzień. Nasza rola…

Zaburzenie osobowości borderline (BPD – Borderline Personality Disorder) to jedno z najczęściej diagnozowanych zaburzeń osobowości. Charakteryzuje się niestabilnością emocjonalną, impulsywnością, trudnościami w relacjach interpersonalnych oraz skłonnością do autoagresji. Osoby z BPD często doświadczają intensywnego lęku przed odrzuceniem, co prowadzi do skrajnych reakcji emocjonalnych i trudności w budowaniu trwałych relacji. Terapia osób z borderline stanowi wyzwanie dla terapeutów, jednak odpowiednie podejście, konsekwencja i empatia mogą pomóc w poprawie jakości życia pacjentów. W niniejszym artykule omówimy skuteczne metody pracy terapeutycznej, trudności związane z terapią oraz sposoby na zwiększenie skuteczności interwencji. 1. Charakterystyka osób z borderline Osoby z borderline często doświadczają: Skrajnych wahań emocjonalnych – od intensywnej radości po głęboką rozpacz w krótkim czasie. Lęku przed porzuceniem – nawet neutralne sytuacje mogą być interpretowane jako oznaka odrzucenia. Impulsywnych zachowań – nadużywanie substancji, ryzykowne…

Współczesny świat niesie ze sobą wiele zagrożeń dla zdrowia i życia człowieka – od chorób cywilizacyjnych, przez pandemie, po katastrofy naturalne. Jednak często zapominamy, że równie poważnym zagrożeniem jest ich wpływ na naszą psychikę. Stres, lęk, depresja czy wypalenie zawodowe to coraz powszechniejsze zjawiska, które mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Jak radzić sobie z tymi zagrożeniami i chronić swoją psychikę? 1. Stres – cichy zabójca współczesnego człowieka Stres jest naturalną reakcją organizmu na trudne sytuacje, ale w nadmiarze może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych. Przewlekły stres zwiększa ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, osłabia odporność i może prowadzić do zaburzeń psychicznych, takich jak depresja czy lęki. Jak radzić sobie ze stresem? Techniki relaksacyjne – medytacja, joga, ćwiczenia oddechowe pomagają obniżyć napięcie. Aktywność fizyczna – regularny ruch redukuje poziom kortyzolu (hormonu stresu) i…